Âm nhạc là một người bạn không thể thiếu trong cuộc sống con người, bên cạnh việc thư giãn và giải trí, âm nhạc còn tác động rất lớn tới tinh thần và sức khỏe của con người. Nhiều nghiên cứu trên toàn thế giới chỉ ra rằng sử dụng âm nhạc một cách hiệu quả sẽ giúp chúng ta có một đời sống lạc quan, yêu đời và khỏe mạnh cũng như đẩy lùi được các chứng bệnh thần kinh, tâm lý vô cùng hiệu quả. Cùng Insmart khám phá sức mạnh chữa lành của âm nhạc qua bài viết dưới đây!
I. Phương pháp trị liệu bằng âm nhạc là gì?
Âm nhạc là môn nghệ thuật sử dụng chất giọng, âm thanh để biểu đạt từng cung bậc cảm xúc, tình cảm của con người. Mọi thứ xung quanh chúng ta đều có thể tạo ra âm nhạc như tiếng nước chảy, tiếng chim hót, tiếng cửa, tiếng động cơ xe, tiếng dậm chân, tiếng vỗ tay….
Trị liệu bằng âm nhạc là một phương pháp trị liệu sử dụng các đặc tính cải thiện tâm trạng tự nhiên của âm nhạc để giúp mọi người nâng cao sức khỏe toàn diện thông qua các hoạt động: sáng tác giai điệu, viết lời bài hát, ca hát, nhảy múa, khiêu vũ, nghe nhạc, thảo luận về âm nhạc.
Theo các nghiên cứu, phương pháp trị liệu này hữu ích cho những người mắc chứng trầm cảm, Alzheimer, hay lo âu, đồng thời còn có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cho những ai đang gặp các vấn đề về sức khoẻ thể chất. Bất kỳ ai cũng có thể trải nghiệm và hưởng lợi với liệu pháp này, ngay cả khi họ không có kiến thức nền về âm nhạc.
II. Lợi ích của âm nhạc đối với sức khỏe tinh thần
Bất kể bạn làm gì, hát, chơi nhạc cụ, hay chỉ là nghe nhạc, chúng đều có ích cho tinh thần. Âm nhạc như 1 liều thuốc khiến tinh thần khỏe mạnh, sảng khoái hơn.
- Tăng cảm giác hạnh phúc:
Khi nghe một bài nhạc yêu thích, não sẽ tiết ra một chất là dopamine – đây là một hóa chất hữu cơ được tạo ra từ chất tyrosine và đóng vai trò quan trọng trong não và cơ thể, giúp chúng ta cảm thấy vui và hạnh phúc hơn.
Khi muốn cải thiện tâm trạng, điều bạn cần làm là hãy lắng nghe bản nhạc yêu thích trong vòng 15 phút. Đặc biệt thưởng thức những ca khúc yêu thích giúp con người thư thái và có rất nhiều trải nghiệm thú vị.
- Giảm căng thẳng và phiền muộn
Khi nghe những âm thanh êm dịu, cơ thể sẽ giải phóng endorphin, serotonin, oxytocin và norepinephrine. Những hormone này giúp giảm lượng cortisol trong cơ thể, mang lại cảm giác dễ chịu, khiến chúng ta thoát khỏi phản ứng căng thẳng của cơ thể. Chúng cũng giúp làm giảm huyết áp và nhịp tim, giúp thúc đẩy trạng thái thư giãn.
Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng việc tham gia sáng tác hay chơi nhạc cụ sẽ thúc đẩy hệ miễn dịch phát triển hơn so với việc ngồi yên lắng nghe nhạc.
- Cải thiện giấc ngủ
Nhiều người nhận thấy âm nhạc hay thậm chí là tiếng ồn trắng giúp họ dễ ngủ hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trị liệu bằng âm nhạc có thể giúp ích cho những người bị rối loạn giấc ngủ, hoặc mất ngủ do trầm cảm.
Âm nhạc giúp cải thiện giấc ngủ thông qua việc làm dịu các bộ phận của hệ thống thần kinh tự chủ, từ đó giúp nhịp thở chậm hơn, nhịp tim thấp hơn và giảm huyết áp. Âm nhạc có thể làm giảm ảnh hưởng của tiếng ồn từ môi trường xung quanh, giúp tăng cường yếu tố thoải mái và tĩnh lặng trong môi trường ngủ.
- Ngăn ngừa bệnh trầm cảm
Các nghiên cứu cho thấy trị liệu bằng âm nhạc có thể trở thành một phần hữu hiệu trong quá trình điều trị trầm cảm. Việc sử dụng liệu pháp âm nhạc đạt được hiệu quả cao nhất cho những người bị trầm cảm khi được kết hợp với các phương pháp điều trị thông thường (chẳng hạn như thuốc chống trầm cảm và liệu pháp tâm lý).
Khi sử dụng kết hợp với các hình thức điều trị khác, trị liệu bằng âm nhạc có thể giúp giảm bớt những suy nghĩ ám ảnh, trầm cảm và lo lắng ở những người mắc hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế.
- Giảm đau
Khi đau đớn về thể xác, cơ thể có thể tiết ra những hóa chất gây viêm và làm trầm trọng thêm cơn đau. Việc nghe những bản nhạc êm dịu sẽ khiến não giải phóng endorphin – một hormone hạnh phúc, giúp ngăn chặn tác động của các hormone gây viêm này và giúp giảm đau.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng, trung tâm đau sẽ bị giảm kích thích bởi âm nhạc. Vì âm nhạc giúp hoạt hóa con đường dẫn truyền cảm giác một cách toàn diện nên làm “nhiễu” dẫn truyền cảm giác đau đồng thời hướng sự tập trung nhận thức của trí não vào âm nhạc.
- Tăng cường trí nhớ
Âm nhạc tăng cường hoạt động của não ở các bệnh nhân mắc bệnh Alzheimer. Do bộ não của chúng ta được kiểm soát bằng các mạch máu để kết nối âm nhạc với bộ nhớ dài hạn. Các vùng não cụ thể liên quan đến ký ức, được kích hoạt bằng cách nghe những điệu nhạc quen thuộc, từ đó giúp cải thiện tâm trạng, khả năng định hướng, trí nhớ theo từng giai đoạn xa và gần, cả sự chú ý, chức năng điều hành và nhận thức chung.
- Cải thiện tình trạng ung thư
Đối với những bệnh nhân ung thư, nỗi đau về mặt tinh thần cũng không kém với những đau đớn thể chất mà họ phải trải qua. Do vậy, những người mắc bệnh ung thư cần được chăm sóc, hỗ trợ từ nhiều nguồn khác nhau để ổn định sức khỏe tinh thần.
Liệu pháp âm nhạc giúp giảm lo lắng ở những bệnh nhân ung thư đang bắt đầu xạ trị, cũng như giúp họ đối phó với các tác dụng phụ của hóa trị như buồn nôn.
Mặt khác, trị liệu bằng âm nhạc cũng có thể mang lại lợi ích về mặt tinh thần cho những người bị trầm cảm sau khi nhận chẩn đoán ung thư, trong và cả sau quá trình điều trị bệnh.
- Tăng cường tương tác xã hội
Tham gia các hoạt động âm nhạc và vận động trong nhóm cũng sẽ giúp phát triển và hoàn thiện các kỹ năng xã hội. Qua âm nhạc, ta có thể hiểu cảm xúc, suy nghĩ, tâm trạng của đối phương, từ đó kết nối và gắn bó với nhau.
III. Các thể loại âm nhạc giúp cải thiện sức khỏe tinh thần
Âm nhạc là một cách tuyệt vời để loại bỏ căng thẳng, lo lắng và trầm cảm. Mỗi người sẽ có cho mình những gu âm nhạc riêng và sẽ thoải mái hơn nếu được tận hưởng chúng. Tuy nhiên theo nhiều chuyên gia, những thể loại bạn yêu thích chưa hẳn là phương pháp giảm thiểu căng thẳng tốt nhất. Dưới đây là một vài dòng nhạc được đánh giá là phương pháp giảm thiểu căng thẳng tốt nhất:
- Nhạc cổ điển (Baroque)
Baroque hay nhạc sóng não alpha là dòng nhạc cổ điển có tác dụng trực tiếp đến não bộ và cảm xúc của con người. Với nhịp điệu 60 nhịp một phút giúp: nhịp tim, huyết áp và sóng não đều thư giãn theo điệu nhạc. Nhịp tim chậm lại, huyết áp giảm đi, sóng não beta giảm 6% trong khi sóng não alpha (thích hợp cho học tập và trí nhớ) tăng 6%. Điều này giúp cho cơ thể được điều hòa, nhịp tim ở mức ổn định, giảm được tình trạng stress, căng thẳng.
- Âm thanh từ tự nhiên
Những âm thanh bình yên từ thiên nhiên, như tiếng chim hót hay nước chảy, là dấu chỉ báo hiệu sự an toàn, khiến con người cảm thấy thư giãn, an tâm. Các nhà nghiên cứu cho rằng, những âm thanh này có khả năng phục hồi tâm lý, làm thay đổi cơ chế nhận thức của não và giảm bản năng “chiến đấu” tự nhiên của con người. Vì vậy, mỗi khi stress, hòa mình vào thiên nhiên, lắng nghe âm thanh xung quanh là giải pháp hiệu quả để xua tan đi âu lo mệt mỏi, khiến bản thân bình tâm và bình tĩnh hơn.
- Nhạc thiền
Âm nhạc kết hợp với thiền định là phương pháp chữa lành tâm hồn được nhiều người ứng dụng. Đặc trưng của âm nhạc được sử dụng để thiền có nhịp độ chậm, có thể tác động đến sóng não, làm giảm nhịp tim, giảm mức độ lo lắng và stress, từ đó giúp ta buông bỏ những phiền muộn và truyền cảm hứng về tinh thần vui vẻ, lạc quan. Khi lắng nghe những bản nhạc Thiền, bạn sẽ cảm thấy cuộc sống bình yên hơn, thời gian cũng trôi một cách chậm rãi và đây cũng là lúc mà bạn có nhiều thời gian để suy nghĩ tích cực hơn.
- Nhạc không lời
Những bản nhạc không lời có thể tác động đến cả thể xác và tâm hồn của mỗi người, giúp tiết chế cảm xúc và làm giảm hormone gây căng thẳng. Tiếng nhạc làm ta bình tĩnh hơn, cơ thể và tâm hồn được thả lỏng đồng thời việc suy nghĩ cũng thoải mái và thấu đáo hơn. Đặc biệt, nhạc không lời còn giúp bạn tăng trí nhớ, sự minh mẫn, thông minh và tốt cho tim mạch.
Tham khảo: prudential.com.vn; tamlyvietphap.vn; duyendangvietnam.net.vn & kenh14.vn
II. Dịch vụ Quản lý, tổ chức khám sức khỏe doanh nghiệp
Insmart là đơn vị hàng đầu trong việc cung cấp dịch vụ Quản lý, Tổ chức khám sức khỏe doanh nghiệp tại Việt Nam. Với mục tiêu đảm bảo sự bền vững cho sức khỏe của doanh nghiệp và nhân viên, chúng tôi cam kết mang đến đầy đủ các tiện ích để hỗ trợ khách hàng trước, trong và sau khi khám, đảm bảo khách hàng nhận được sự chăm sóc tận tình và chu đáo xuyên suốt quá trình sử dụng dịch vụ.
Hơn 12 năm kinh nghiệm làm việc cùng các cơ sở y tế và sở hữu mạng lưới liên kết rộng khắp nhiều tỉnh thành, Insmart đã và đang cung cấp giải pháp Quản lý, Tổ chức khám sức khỏe chuyên nghiệp, thuận tiện và ưu việt nhất. Thông qua dịch vụ này, Chúng tôi mang đến các chương trình khám sức khỏe toàn diện, giúp tiết kiệm nhân lực trong bước đối soát và tổng hợp chi phí y tế, được hưởng mức giá ưu đãi cho các dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao tại các cơ sở y tế, từ đó nâng cao trải nghiệm cho người lao động về chế độ phúc lợi tại công ty.
Quý Công ty, Doanh nghiệp đang có kế hoạch tổ chức chương trình khám sức khỏe định kỳ cho nhân viên vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email: mkt@insmart.com.vn để được tư vấn tổ chức chương trình một cách chi tiết.
Fanpage: https://www.facebook.com/insmartvn/
LinkedIn: www.linkedin.com/company/insmart-vietnam
Website: www.insmart.com.vn
Phòng Marketing – Công ty Cổ phần Insmart
