Bệnh tiểu đường (hay còn gọi là đái tháo đường) đang có xu hướng trẻ hóa và có những diễn biến khó lường. Bệnh ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe, cuộc sống sinh hoạt thường ngày và đặc biệt gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như biến chứng tim mạch, thận, mắt, thần kinh, …

 

Phần 1: Phân loại bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường là một bệnh mạn tính kéo dài suốt đời. Ảnh hưởng đến khả năng sử dụng năng lượng từ thức ăn của cơ thể. Thông thường, cơ thể phân giải đường và carbohydrate từ thức ăn thành một dạng đường đặc biệt gọi là glucose (đường đơn). Glucose cung cấp nhiên liệu cho các tế bào trong cơ thể. Tuy nhiên, các tế bào cần insulin, một loại hormone trong máu để hấp thụ đường và sử dụng đường làm năng lượng. Trong bệnh tiểu đường, cơ thể không sản xuất đủ insulin, hoặc không thể sử dụng insulin mà cơ thể sản xuất, hoặc kết hợp cả hai rối loạn này.

Khi các tế bào không thể dung nạp hoặc hấp thụ glucose, glucose sẽ tích tụ trong máu. Lượng đường trong máu cao có thể gây tổn thương các mạch máu nhỏ ở thận, tim, mắt hoặc ở hệ thần kinh. Đó là lý do tại sao bệnh tiểu đường, đặc biệt là nếu không được điều trị hiệu quả có thể gây ra bệnh tim mạch, đột quỵ, bệnh thận, mù lòa, …

Bệnh tiểu đường có 3 loại chính: tiểu đường loại 1, tiểu đường loại 2 và tiểu đường thai kỳ.

• Tiểu đường type 1:

Tiểu đường tuýp 1 là thể bệnh do tế bào beta của tuyến tụy bị phá hủy gây giảm tiết insulin hoặc không tiết ra insulin, khiến lượng insulin lưu hành trong máu rất ít, không thể điều hòa lượng đường trong máu. Sự khởi phát của bệnh tiểu đường tuýp 1 có liên quan đến các yếu tố di truyền, yếu tố môi trường nhưng quá trình khởi phát và tiến triển của bệnh cũng như độ tuổi khởi phát bệnh lại liên quan đến nhiều yếu tố khác.

Phần lớn tiểu đường tuýp 1 xảy ra ở trẻ em và những người trẻ tuổi (thường gặp nhất là dưới 20 tuổi), chiếm khoảng 5 – 10% tổng số trường hợp mắc bệnh tiểu đường. Ở thể này, các triệu chứng bệnh xảy ra đột ngột, tiến triển nhanh nên có thể dễ dàng phát hiện bệnh.

• Tiểu đường type 2:

Khác với thể tiểu đường tuýp 1, tiểu đường tuýp 2 trước kia được gọi là bệnh tiểu đường của người lớn tuổi hay tiểu đường không phụ thuộc vào insulin. Ở thể bệnh này, insulin do tuyến tụy tiết ra mặc dù đạt số lượng như người bình thường nhưng lại giảm, hoặc không có vai trò điều hòa lượng đường trong máu do giảm chức năng của tế bào beta tuyến tụy tiến triển trên nền tảng đề kháng insulin.

Đây là thể bệnh phổ biến nhất, gặp nhiều nhất ở người trên 40 tuổi và có xu hướng dần trẻ hóa. Số bệnh nhân ở thể này chiếm đến 90 – 95% tổng số các trường hợp mắc bệnh. Bệnh không có những triệu chứng rõ ràng nên bệnh nhân khó phát hiện.

• Tiểu đường thai kỳ:

Ở phụ nữ mang thai, nhau thai sẽ tạo ra các hormon nữ như estrogen, progesterone sẽ tác động vào các thụ thể insulin ở trên tế bào đích, làm tăng đề kháng insulin. Tuy nhiên, khi tuyến tụy không thể sản xuất đủ lượng insulin cần thiết để vượt qua sức đề kháng này sẽ dẫn đến tích tụ đường trong máu, dẫn đến tiểu đường trong suốt thai kỳ.

Mặc dù thể tiểu đường thai kỳ sẽ hết ngay khi sản phụ sinh con, nhưng sản phụ cần được can thiệp điều trị hiệu quả trong suốt quãng thời gian mang thai để tránh các tác động xấu ảnh hưởng đến cả mẹ và bé.

 

Phần 2: Dấu hiệu sớm cảnh báo bệnh tiểu đường

Tiểu đường type 1:

Bệnh diễn biến rất nhanh các triệu chứng thường xảy ra nhanh chóng trong vài ngày hoặc vài tuần. Thường hay có hội chứng 4 nhiều điển hình.

• Đói và mệt:Cơ thể bạn chuyển đổi thức ăn bạn ăn thành glucose mà tế bào của bạn sử dụng để lấy năng lượng. Nhưng các tế bào của bạn cần insulin để hấp thụ glucose. Nếu cơ thể không sản xuất đủ hoặc nếu các tế bào kháng lại insulin do cơ thể tạo ra, glucose sẽ không thể đi vào và tạo năng lượng. Điều này có thể khiến bạn đói và mệt mỏi hơn bình thường.
• Đi tiểu thường xuyên hơn và khát hơn:Một người bình thường thường phải đi tiểu từ bốn đến bảy lần trong 24 giờ, nhưng những người mắc bệnh đái tháo đường do đường máu cao có thể đi nhiều hơn bình thường rất nhiều lần. Tại sao lại như vậy? Bình thường cơ thể bạn tái hấp thu glucose khi nó đi qua thận của bạn. Nhưng khi bệnh tiểu đường đẩy lượng đường trong máu của bạn lên cao, thận của bạn có thể không thể đưa tất cả trở lại. Điều này khiến cơ thể tạo ra nhiều nước tiểu và phải mất nước. Kết quả: Bạn sẽ phải đi thường xuyên hơn. Bạn cũng có thể đi ra ngoài nhiều hơn. Bởi vì bạn đi tiểu rất nhiều, bạn có thể rất khát. Khi bạn uống nhiều hơn, bạn cũng sẽ đi tiểu nhiều hơn.
• Khô miệng, khát nước nhiều và ngứa da:Bởi vì cơ thể bạn đang sử dụng chất lỏng để đi tiểu, nên độ ẩm cho những thứ khác sẽ ít hơn. Bạn có thể bị mất nước, và miệng của bạn có thể cảm thấy khô. Da khô có thể làm bạn ngứa.
• Sút cân nhiều:Mặc dù bệnh nhân ăn nhiều nhưng sút cân rất nhiều.
• Thị lực giảm: Thay đổi mức chất lỏng trong cơ thể bạn có thể làm cho tròng kính trong mắt bạn sưng lên khiến mắt mờ và thị lực giảm.

Tiểu đường type 2:

Ở tiểu đường loại 2 bệnh nhân diễn biến rất âm thầm thậm chí không có triệu chứng gì, không có các triệu chứng rầm rộ như đái tháo đường typ1. Nhìn chung người bệnh có thể không bao giờ cảm nhận được các dấu hiệu cảnh báo rõ ràng. Bệnh đái tháo đường có thể phát triển trong nhiều năm và các dấu hiệu cảnh báo có thể rất khó chẩn đoán. Một số dấu hiệu như:

• Nhiễm trùng nấm men: Cả đàn ông và phụ nữ mắc bệnh tiểu đường đều có thể mắc phải những thứ này. Nấm men ăn glucose, vì vậy có nhiều xung quanh làm cho nó phát triển mạnh. Nhiễm trùng có thể phát triển ở bất kỳ nếp gấp ấm và ẩm của da, bao gồm: giữa ngón tay và ngón chân, dưới ngực, trong hoặc xung quanh cơ quan sinh dục
• Vết loét hoặc vết cắt chậm lành: Theo thời gian, lượng đường trong máu cao có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu của bạn và gây tổn thương thần kinh khiến cơ thể bạn khó chữa lành vết thương. Đau hoặc tê bì ở chân của bạn. Đây là một kết quả khác của tổn thương thần kinh.

Tiểu đường thai kỳ:

Lượng đường trong máu cao khi mang thai thường không có triệu chứng. Bạn có thể cảm thấy hơi khát hơn bình thường hoặc phải đi tiểu thường xuyên hơn. Thường phát hiện chủ yếu khi làm nghiệm pháp 3 mẫu glucose lúc thai 28 tuần.

 

Phần 3: Phòng ngừa tiểu đường trước khi quá muộn

• Kiểm soát cân nặng

Kiểm soát trọng lượng cơ thể bằng cách giảm cân, qua đó giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ khuyến cáo những người bị tiền đái tháo đường (đường huyết tăng cao nhưng chưa đạt ngưỡng chẩn đoán tiểu đường) nên giảm ít nhất 7% – 10% trọng lượng cơ thể để ngăn ngừa bệnh tiến triển.

• Tăng cường vận động thể lực

Hoạt động thể chất thường xuyên không chỉ tốt cho việc phòng bệnh tiểu đường mà còn mang đến nhiều lợi ích cho cơ thể: (2)

Hoạt động thể chất giúp giảm cân nặng, đây là yếu tố giúp giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường.

Vận động nhiều còn giúp giảm lượng đường trong máu.

Tăng độ nhạy cảm với insulin, giữ lượng đường trong máu ở mức bình thường.

Mục tiêu vận động:

Các bài tập aerobic: nên duy trì 30 phút tập luyện mỗi ngày hoặc 150 phút/tuần, tăng dần mức độ tập từ trung bình đến cao. Các môn thể thao có thể tham khảo như đi bộ nhanh, bơi lội, đạp xe hoặc chạy.

Các bài tập kháng lực: Tập những môn có cường độ mạnh như cử tạ, Calisthenics (chỉ sử dụng cơ thể và thanh xà), … ít nhất 2 đến 3 lần/tuần, giúp tăng sức mạnh, khả năng giữ thăng bằng và duy trì một cuộc sống năng động.

Rút ngắn thời gian không hoạt động (như ngồi máy tính) có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Cứ mỗi 30 phút bất động, hãy đứng dậy, đi lại hoặc hoạt động nhẹ nhàng.

• Ăn các loại rau quả tốt cho sức khỏe

Ngũ cốc, các loại hạt cung cấp vitamin, khoáng chất và ít carbohydrate. Những thực phẩm carbohydrate chứa ít đường, tinh bột (nguyên liệu tạo nguồn năng lượng cho cơ thể) và nhiều chất xơ đem lại nhiều lợi ích trong việc phòng ngừa bệnh tiểu đường, bao gồm:

Trái cây, chẳng hạn như cà chua, ớt chuông…

Các loại rau không chứa tinh bột, chẳng hạn như rau lá xanh, bông cải xanh và súp lơ trắng.

Các loại đậu, chẳng hạn như đậu, đậu gà và đậu lăng.

Ngũ cốc nguyên hạt, chẳng hạn như mì ống và bánh mì làm từ lúa mì nguyên hạt, gạo nguyên hạt, yến mạch nguyên hạt và hạt quinoa.

• Ăn chất béo lành mạnh

Để giảm và kiểm soát cân nặng, chế độ ăn uống nên bao gồm nhiều loại thực phẩm có chất béo không bão hòa, còn được gọi là “chất béo tốt”.

Chất béo không bão hòa (bao gồm chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa) giúp giảm cholesterol xấu trong máu và nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Các nguồn chất béo tốt bao gồm: dầu ô liu, hướng dương, dầu hạt cải…; các loại hạt như hạnh nhân, đậu phộng, hạt lanh, hạt bí ngô; cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ…

Chất béo bão hòa (chất béo xấu) được tìm thấy trong các sản phẩm từ sữa và thịt chỉ nên chiếm một phần nhỏ trong chế độ ăn uống. Thay bằng các sản phẩm từ sữa ít béo, thịt gà và thịt heo nạc.

• Tránh ăn kiêng cấp tốc (ăn kiêng theo xu hướng)

Nhiều chế độ ăn kiêng theo xu hướng – chẳng hạn như chỉ số đường huyết, chế độ ăn kiêng nhạt hoặc keto – có thể giúp giảm cân. Tuy nhiên, có rất ít nghiên cứu về lợi ích lâu dài của những chế độ ăn kiêng này hoặc lợi ích của chúng trong việc ngăn ngừa đái tháo đường.

Mục tiêu ăn kiêng là giúp giảm cân nặng và duy trì trọng lượng khỏe mạnh hơn trong tương lai. Do đó, việc chọn chế độ ăn uống lành mạnh cần dựa trên chiến lược có thể duy trì như một thói quen lâu dài. Lựa chọn chế độ ăn lành mạnh cần dựa trên một số sở thích của bản thân đối với thực phẩm và truyền thống ẩm thực, điều này giúp duy trì lợi ích theo thời gian.

Một chiến lược đơn giản để giúp lựa chọn thực phẩm tốt và ăn theo khẩu phần phù hợp là chia nhỏ đĩa thức ăn. Ba phần sau trên đĩa thức ăn sẽ giúp thúc đẩy việc ăn uống lành mạnh:

Một nửa: trái cây và rau không chứa tinh bột.

Một phần tư: ngũ cốc nguyên hạt.

Một phần tư: thực phẩm giàu protein, chẳng hạn như các loại đậu, cá hoặc thịt nạc.

• Thường xuyên kiểm tra lượng đường

Cùng với các cách phòng bệnh đái tháo đường trên, người bệnh cũng nên kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên theo tư vấn của bác sĩ về thời gian và mức đường huyết mục tiêu. Giữ lượng đường trong máu càng gần mức mục tiêu càng tốt giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng liên quan đến bệnh đái tháo đường.

 

Tham khảo: vinmec.com, tamanhhospital.vn

 

Ý kiến y tế thứ hai (MSO)

Insmart là đơn vị TPA hàng đầu tại Việt Nam, chuyên cung cấp các dịch vụ về Quản lý bồi thường cho các chương trình bảo hiểm sức khỏe, cùng với các giải pháp liên quan đến sức khoẻ và chăm sóc sức khỏe cho khách hàng bảo hiểm tại Việt Nam. Một trong các giải pháp đó là Dịch vụ Ý kiến Y tế thứ hai (Medical Second Opinion – MSO), hợp tác cùng Tổ chức Mediguide của Hoa Kỳ từ năm 2015.

MediGuide có trụ sở chính tại bang Delaware, Hoa Kỳ là công ty đa quốc gia chuyên cung cấp các giải pháp Ý Kiến Y Tế Thứ Hai thông qua các thành viên trong tổ chức. MediGuide được thành lập và trở thành người đi đầu trên thế giới trong lĩnh vực Ý Kiến Y Tế Thứ Hai. MediGuide là đối tác của tổ chức WLMC (Tổ Chức Trung Tâm Y Tế Hàng Đầu Thế Giới) để mang lại những giá trị dịch vụ đẳng cấp thế giới tới các thành viên. Hiện tại MediGuide đang hoạt động tại 45 quốc gia và khu vực lãnh thổ.

MSO cung cấp ý kiến tư vấn y tế của các chuyên gia đến từ những trung tâm y tế hàng đầu thế giới như: Harvard, Johns Hopkins, Boston, …. Cho đến nay, ba chuyên khoa nhận được yêu cầu về MSO nhiều nhất là: chỉnh hình, ung thư và nhi khoa. Thành viên tham gia các sản phẩm bảo hiểm tích hợp dịch vụ MSO có thể kích hoạt tiện ích này với số lần và nhóm bệnh không giới hạn trong một năm, chỉ cần đảm bảo các yêu cầu y tế cơ bản của dịch vụ.

Thông qua dịch vụ MSO của Insmart, thành viên có thêm ý kiến tư vấn từ chuyên gia để cân nhắc về tất cả các hướng điều trị có thể áp dụng đối với tình trạng bệnh của bản thân, được kết nối với những trung tâm y tế hàng đầu thế giới và đặc biệt, giúp giảm thiểu tối đa chi phí, thời gian và công sức đi lại mà vẫn nhận được những tư vấn với trình độ chuyên môn cao.

Sáng suốt lựa chọn các sản phẩm bảo hiểm với quyền lợi MSO do Insmart cung cấp để mang đến cho bản thân cơ hội nhận được tư vấn y tế uy tín trong những thời điểm khó khăn.

Mọi thắc mắc liên quan đến dịch vụ, vui lòng liên hệ:

Email: mkt@insmart.com.vn

Website: www.insmart.com.vn

Fanpage: https://www.facebook.com/insmartvn/

LinkedIn: www.linkedin.com/company/insmart-vietnam

 

👉 Đăng ký nhận Bản tin sức khỏe hàng tháng từ Insmart tại đây: Đăng ký nhận Bản tin sức khỏe (google.com)

[Phòng Marketing – Công ty Cổ phần Insmart]